جهت دریافت مشاوره و خرید محصولات جهان سیم (تولید کننده سیم و دو شاخه) با شماره 5-03137352332 تماس حاصل فرمایید.
جریان مجاز سیم و کابل
در هنگام خرید سیم و کابل در اولین گام باید مشخصات اصلی کابل ها را بدانیم که عبارتند از:
- جنس هادی، سطح مقطع و شکل آن
- جنس عایق
- ولتاژ اسمی و جریان مجاز سیم و کابل
- نوع هسته
- نوع حفاظ
- جنس غلاف
- نوع زره
- نوع حفاظت در برابر خوردگی
دومین گام شناسایی عوامل مؤثر در انتخاب نوع کابل است
- بار مورد نظر و ظرفیت مجاز کابل
- افت ولتاژ مجاز
- حفاظت مدار
- بار اتصال کوتاه لازم یا مجاز
- شرایط مکانیکی
- شرایط محیطی (دمای محیط، میزان فشار و کشش وارد بر کابل، رطوبت محیط و اثرات خوردگی نصب کابل(
- مشخصات فنی تعیین شده
از بین عوامل فوق جهت تعیین سطح مقطع کابل باید به جریان مورد نیاز مصرف کننده، فاصله بین مصرف کننده و منبع تغذیه، میزان تحمل کابل در برابر عبور جریان و افت ولتاژ مجاز توجه نمود.
جریان مجاز سیم و کابل چیست؟
جریان مجاز سیم برق به عنوان استاندارد ترین جریانی است که یک سیم می تواند آن را انتقال دهد یا به عبارتی دیگر میزان جریانی می باشد که سیم قابلیت تحمل آن را دارد. میزان جریان عبوری و سطح مقطع سیم رابطه مستقیم با یکدیگر دارند بنابراین اگر جریان عبوری بیشتر شود سطح مقطع سیم نیز بیشتر خواهد شد. در صورتی که سطح مقطع کمتر از میزان جریان عبوری باشد سیم گرم شده و حرارت ایجاد شده عموما موجب اتصالی و در مواردی آتش سوزی می‌شود. میزان جریان مجاز به درصد خلوص مس موجود در سیم های افشان یا حتی سیم های مفتول، بستگی دارد.
میزان عبور جریان برق از سیم چقدر است؟
مقدار ظرفیت عبور جریان که از سیم و همچنین انواع کابل‌ها می گذرد، همانطور که گفته شد نباید از حد مجازی تجاوز کند. موارد زیادی در حداکثر جریان مجاز سیم و کابل تاثیر دارد. این پارامترها شامل مواردی همچون جنس کابل، طول کابل و ولتاژ کابل می باشد. علاوه بر این پارامترها حائل یا نوع کابل کشی، حداکثر میزان افت ولتاژ و… نیز در ظرفیت عبور جریان تاثیر دارد.
اگر هر کدام از این پارامترها تغییر کند، میزان مجاز ظرفیت عبور جریان به مقدار چشمگیری تغییر می کند. برای نمونه کابل‌های آلومینیومی که مقاومتی بیشتر از مس دارند، جریان مجاز کمتری را در در شرایط یکسان از نظر سطح مقطع دارد.
سیم و کابل‌های مختلف توانایی عبور آمپر معینی را در فاصله‌های تعیین شده و دماهای مختلف دارند. به همین دلیل نمی‌توان با صرف نظر از چند یا یک پارامتر مقدار دقیقی از آمپر عبوری هر سیم و کابل را به دست آورد.
جریان مجاز برای کابل مسی
مقدار ظرفیت عبور جریان مجاز از سیم وابستگی زیادی به جنس رسانای آن دارد. جریان مجاز کابل مسی در مسافت‌های مختلف و به صورت تک رشته از نوع آلومینیومی بیشتر می باشد. علاوه بر این،جریان بسته به نوع اجرای کابل مسی که هوایی یا زمینی می تواند باشد، نیز تغییر می‌کند.
اگر کابل مسی به صورت هوایی اجرا شود، جریان مجاز بسیار پایین‌تری دارد. همین کابل اگر به صورت دفنی در خاک قرار داده شود یا در لوله و سینی کابل به اجرا درآید، بر ظرفیت آن افزوده می شود.
به همین دلیل متصدیان این کابل ها تلاش می کنند، جهت افزایش ظرفیت سیم‌ها و کابل‌ها تا حد توان از کار گذاری هوایی آنها اجتناب نمایند.
با توجه به این توضیحات می‌توان برای یک کابل مسی با سطح مقطع 10 میلی‌متر به طول 150 متر ظرفیت 33 آمپر جریان عبوری را برای آن در نظر گرفت.
در صورتی که این کابل را با عایق PVC در خاک قرار دهیم ، برحسب شرایط خاصی افزایش می‌یابد. برای افزایش ولتاژ می توان کابل را در عمق 70 سانتی متری، دمای خاک را در درجه 20 سانتی‌گراد و حداکثر دمای هادی را 70 درجه سانتی‌گراد قرار داد.
جریان مجاز کابل مفتولی
ظرفیت عبور جریان مجاز از سیم و کابل‌ها بدون در نظر گرفتن نوع آنها در هر نقطه از کابل به صورتی تعریف می‌شود که حرارت تولید شده در هادی‌ها توانایی انتقال آن را به محیط اطراف داشته باشند. وقتی از کارگذاری کابل‌ها در خاک صحبت می شود، منظور قرارگیری آن بر سطحی از ماسه است که انتقال گرما بر روی آن به راحتی انجام بگیرد.
از این رو است که آمپر عبوری کابل‌ها در بستر خاک افزایش پیدا می کند. از بین تمامی کابل‌ها، کابل مفتولی نام شناخته شده تر و پر مصرف‌تر در صنایع مختلف است. کابل مفتولی تک رشته از جنس فلز مس با عایق پلیمر پی‌وی‌سی را می‌توان جهت راه اندازی بسیاری از سیستم‌ها استفاده کرد.
تابلوهای توزیع برق، سیم‌کشی داخلی تابلوها، برق‌کشی در لوله‌ها و زیر گچ‌کاری‌ها و… همگی کاربردهای وسیع این نوع کابل را نشان می دهند.
مقدار جریان عبوری از سیم و کابل‌های مفتولی براساس مقطع آنها صورت می‌گیرد. به شکلی که می‌توان برآورد نمودT جریان مجاز کابل مفتولی با مقاطع 5/0 و 75/0 و 1 میلی‌متر برابر با 300 ـ 500 ولت است.
این میزان در سطح مقطع 1 میلی‌متر به بالا در حد 450 ـ 750 ولت تغییر می‌کند. انعطاف‌پذیری خوب و خاصیت شکل پذیری بالا باعث شده، از این کابل در عرصه‌های گوناگونی استفاده شود. در اکثر مواقع که بتوان قیمت آن را توجیه نمود، استفاده از این نوع کابل‌کشی بر دیگر نمونه‌ها ترجیح داده می شود.
تاثیر دما بر جریان عبوری از سیم برق
عایق سیم ها بیشتر از جنس پی وی سی است و حداکثر دمای مجاز برای آنها ۷۰ درجه سانتی گراد می باشد. اگر درجه حرارت محیط یا سیم برق از این میزان بیشتر شود، روکش سیم ها شروع به ذوب شدن می کند و بعد از آن قسمت مسی آنها با هم تماس پیدا کرده و اتصالی اتفاق می افتد. هر چقدر دما افزایش یابد ، مقاومت سیم ها بیشتر شده و جریان مجاز عبوری از آنها کاهش می یابد و بالعکس.
تأثیر طول سیم بر جریان عبوری از سیم برق
تأثیر طول سیم بر جریان عبوری از سیم برق نیز غیر قابل انکار می باشد. طول سیم نیز از مشخصه‌های اساسی و مهم در تغییر ولتاژ است. مهندسان صنعتی و تکنسین‌های برق سعی می‌کنند به منظور دریافت یک ولتاژ دقیق علاوه بر مؤلفه‌های دیگر به طول سیم و تأثیر آن در کاهش یا افزایش ولتاژ توجه نمایند. برحسب مقدار طول و جنس سیم که مسی یا آلومینیومی باشد مقدار جریان مجازی را برای یک سیم در نظر می‌گیرند.
مسلماً شما همیشه اندکی تفاوت در ارقام ولتاژ شاهد هستید که به کیفیت و جنس متفاوت سیم‌ها بستگی دارد. این موضوع را می‌توان در قالب یک مثال ملموس بیان نمود. میزان جریان عبوری از سیم با نمره 10 از جنس مس با طول حداکثر 50 متر برابر با 77 آمپر است که اگر این طول را به مقدار 100 متر برسانیم ولتاژ افت نموده و به حدود 50 آمپر می‌رسد. این یعنی شما هرچه بر طول سیم خود بی افزایید شاهد کاهش ولتاژ خواهید بود که در محاسبات کابل کشی و برق‌کشی‌ها باید در نظر گرفته شود.
جدول آمپر کابل
جدول ظرفیت عبور جریان مجاز فشار ضعیف شامل قسمت های مختلفی از جمله جنس سطح مقطع سیم و کابل، سایز کابل، متراژ کابل برق و مقدار ظرفیت عبور جریان مجاز قابل عبور از کابل ها می باشد. همانطور که مشاهده می کنید در سمت چپ این جدول دو ستون با عنوان های آلومینیوم و مس وجود دارد.
در زیر هر یک از این عنوان های مس و آلومینیوم سایز های سطح مقطع مربوط به آن به ترتیب از بالا به پایین نوشته شده است. استفاده این دو ستون به معنای معادل سازی سطح مقطع های مسی و آلومینیومی می باشد.
بیشتر بخوانید:
